بعد از جراحی بینی، شما باید نکات مراقبتی زیادی را رعایت کنید تا بتوانید دوره نقاهت کوتاه‌تر و بینی خوش‌فرم و سالمی داشته باشید. شستشوی بینی بعد از عمل یکی از مهم‌ترین مواردی است که در روند بهبودی و تسریع نقاهت باید در نظر گرفته شود. احتمالاً پزشک جراح شما، نحوه صحیح انجام این کار را به شما آموزش می‌دهد. در این مقاله برای آگاهی بیشتر در مورد نحوه صحیح شستشوی بینی بعد از جراحی نکاتی را عنوان می‌کنیم تا دید بهتری در مورد نحوه انجام این کار داشته باشید.
چرا باید بعد از جراحی بینی را شستشو داد؟
بینی ما به‌صورت طبیعی مخاطی را تولید می‌کند که به جذب آلودگی‌ها و تنفس بهتر کمک می‌کند. در دوران بعد از جراحی نیز میزان ترشح مخاط تغییر می‌کند. همچنین، در محل بخیه و سوراخ بینی، احتمال جمع‌شدن خونابه و لخته وجود دارد، تجمع مواد مخاطی، خونابه و لخته احتمال بروز عفونت‌های شدید و خطرناک را افزایش می‌دهد. معمولاً شستشوی بینی بعد از عمل جراحی تا یک هفته، با استفاده از آب ولرم، دستمال مرطوب و پنبه انجام می‌شود. رعایت نکات و درنظرگرفتن جوانب احتیاطی از بروز آسیب به بافت بینی جلوگیری می‌کند.
نحوه صحیح شستشوی بینی بعد از عمل با استفاده از سرنگ
به‌منظور شستشوی بینی بعد از عمل، می‌توانید از افشانه‌های مخصوصی که در داروخانه به فروش می‌رسند استفاده کنید. البته شما می‌توانید با یک سرنگ معمولی نیز این عملیات را انجام دهید. به‌عنوان یک نکته بسیار مهم، در نظر داشته باشید که بعد از جراحی به‌هیچ‌عنوان سعی کنید محلول را با فشار بینی بالا بکشید. این کار می‌تواند به ساختار و بافت بینی آسیب برساند.
۵ الی ۱۰ میلی‌متر محلول نمکی را در یک سرنگ یا افشانه بریزید، درصورتی‌که از سرنگ استفاده می‌کنید، نیازی نیست سوزن سرنگ را متصل کنید. استفاده از محلول نرمال سالین سرد ممکن است باعث ایجاد سوزش و درد در بینی شود. می‌توانید سالین را به مدت ۱۰ تا ۲۰ ثانیه در مایکروویو با درب بسته گرم کنید یا از چند دقیقه قبل از شستشو در هوای محیط قرار دهید، محلول نرمال سالین را قبل از استفاده خوب تکان داده و هر طرف بینی را با نیمی از سرنگ (۱۰۰ میلی‌لیتر محلول) بشویید. سر خود را روی یک سینک به جلو قرار دهید، نوک سرنگ را در یک سوراخ بینی قرار دهید و را فشار دهید، سپس به‌آرامی فین کنید. اجازه دهید آب به داخل سوراخ بینی وارد شده و سپس خارج شود. هنگام آبکشی از طریق د‌هان نفس بکشید، نفس خود را حبس نکنید تا از ورود آب به گلو جلوگیری کنید. اگر از یک سرنگ چند بار استفاده می‌کنید، آن را کاملاً در آب گرم و صابون بشویید و هر چند روز یکبار بگذارید کاملاً خشک شود. هرگز برای شستشوی بینی سرخود را پایین نیاورید، این امر می‌تواند منجر به خونریزی محل جراحی شود.
نکات شستشوی بینی در شرایط خاص
• در صورت وجود پولیپ یا گرفتگی مخاطی، ممکن است شستشوی استروئیدی برای شما تجویز شود. در این حالت توصیه می‌شود که یکبار در روز به مدت ۶ ماه پس از جراحی از محلول استفاده کنید، سپس در صورت نیاز به ادامه با جراح مشورت کنید.
• در صورت وجود مشکلات سینوسی، شستشو باید به‌صورت مداوم انجام شود. رطوبت و پاک‌سازی لخته‌ها برای بهبود مناسب حفره بینی شما بسیار مهم است. شستشوی بینی بعد از عمل در مشکلات سینوسی سبب رقیق و مرطوب شدن مخاطی می‌شود که علت ایجاد تورم‌اند. حداقل ۲ تا ۳ ماه پس از جراحی باید بینی خود را مرطوب کرده و بشویید.
• معمولاً در دو یا سه هفته اول بعد از جراحی بینی تا زمان صاف‌شدن دیواره‌ها، امکان احساس کیپی و انسداد کاملاً طبیعی است. همچنین، ممکن است لخته‌های بافتی بینی شما در چند روز اول با مخاط آغشته‌به‌خون زیاد ریزش کنند. علاوه بر این احساس فشار در زیر بینی و پیشانی طبیعی است و ممکن است در چند روز اول نیاز به کاهش درد داشته باشید. اما اگر در هنگام شستشوی بینی بعد از عمل، مایع شفافی از بینی شما جاری می‌شود یا سردردتان بدتر می‌شود، باید با پزشک خود در تماس باشید.
محلول شستشوی بینی چیست؟
تاکنون وسایل و محلول‌های گوناگونی برای شستشوی بینی معرفی شده، اما در دسترس ترین و بهترین راه شستشوی بینی بعد از عمل، استفاده از سرنگ و محلول نرمال سالین یا سدیم کلراید ۹ درصد است. این محلول‌ها را می‌توانید از داروخانه‌ها تهیه کنید و طبق روش گفته شده بینی را به‌خوبی شستشو دهید.
به‌طورکلی سرم‌های شستشو مؤثرتر از اسپری‌های تمیزکننده هستند و بیشتر توسط پزشکان توصیه می‌شوند. اما اگر مجبور هستید در مسافرت یا محل کار از آن استفاده کنید، استفاده از اسپری‌ها راحت‌تر خواهد بود. استفاده از الکل یا سایر ضدعفونی‌کننده‌ها، ضمن آسیب جدی به بافت بینی، باعث التهاب شدید و خشکی بینی شده و اکیداً ممنوع است.
طرز تهیه نرمال سالین خانگی
هرچند خرید و تهیه محلول نرمال سالین از داروخانه‌ها، بسیار بهداشتی و مناسب‌تر اما یکی از نکاتی که در مورد محلول‌های شستشو وجود دارد، این است که شما می‌توانید به‌راحتی آن‌ها را در خانه تهیه کنید.
برای پر کردن یک بطری شستشوی بینی ۲۰۰ میلی‌لیتری لازم است. ۲۰۰ میلی‌لیتر آب به‌اضافه نصف قاشقچایخوری نمک (و مقداری بی‌کربنات سودا اختیاری) را مخلوط کنید یا برای تهیه ۱ لیتر سالین خانگی، ۱ لیتر آب به‌اضافه ۲.۵ قاشقچایخوری نمک (و نصف قاشقچایخوری بی‌کربنات سودا) را در نظر بگیرید.
نمک و بی‌کربنات را با آب جوش حل کنید و اجازه دهید قبل از استفاده خنک شود. سالین را می‌توان تا یک هفته در ظرف دربسته در یخچال نگهداری کرد. استفاده از آب جوش برای تهیه محلول نمک ضروری است. بااین‌حال، اگر هنوز تحت جراحی قرار نگرفته باشید، استفاده از آب گرم لوله‌کشی نیز مناسب است، مشروط بر اینکه آب لوله‌کشی شما برای نوشیدن بی‌خطر باشد. با این روش ساده می‌توانید محلولی نرمال سالین را بدون هزینه تهیه کنید و از آن به طور مکرر استفاده کنید.
پس از جراحی بینی، هر چند وقت یکبار بینی خود را بشوییم؟
برای شستشو بینی، زمان خاص تعریف شده‌ای وجود ندارد؛ بنابراین پزشکان زیبایی توصیه می‌کنند بعد از جراحی بینی، حداقل چهار بار در روز به مدت شش هفته از محلول‌های شستشو استفاده کنید. بعد از شش هفته بهتر است یک یا دو بار در روز به‌آرامی داخل بینی را بشویید. استفاده از محلول شستشوی بینی فقط محدود به دوران نقاهت رینوپلاستی نیست و از محلول‌ها برای تب یونجه یا سایر علائم بینی، در صورت نیاز استفاده کنید. شستشو به‌ویژه قبل از استفاده از اسپری استروئیدی و یا پس از قرارگرفتن در معرض گردوغبار در محل کار یا گرده ناشی از کشاورزی یا برداشت نیز مؤثر است.
کلام آخر
شستشوی بینی بعد از عمل، بخش بسیار مهمی از مراقبت‌های بعد از جراحی سینوس یا بینی است؛ زیرا تمیزکردن کامل محل جراحی با هر وسیله دیگری غیرممکن است. استفاده از محلول‌ها برای پاک‌سازی بینی، به نرم‌شدن و ازبین‌بردن مخاط، پوسته و لخته‌های خون کمک می‌کند. در صورت رعایت توصیه‌های بیان شده در متن، محل جراحی بهتر و سریع‌تر بهبود می‌یابد. شما می‌توانید مواد لازم برای شستشوی بینی را بدون نسخه از اکثر داروخانه‌ها خریداری کنید و یا آن را به‌صورت خانگی در منزل تهیه کنید.
